კაშტიმსკის ტრაგედია

სსრკს დროინდელი გასაიდულებული უმსხვილესი ბირთვული კატასტროფა

1957 წლის 29 სექტემბრის 16:22 წუთზე, დღევანდელი ქალაქ  ოზიორსკთან( მაშინდელი დასახელება ჩელიაბინსკ 40)  გამსაკუთრებით გასაიდუმლოებულ საწარმო  “მაიაკის” ტერიტორიაზე მოხდა მიწისქვეშა ბირთვული ნარჩენების ბუნკერის აფეთქება.

.აფეთქება იმდენად ძლიერი იყო მიწაში 15 მეტრის სირღმეში მდებარე 160ტონიანი,  საერთო მოცულობის 300მ/კუბ და 1,5 მ სისქის რკინა ბეტონის ბუნკერის სახურავი გაისროლა 25 მეტრზე.ქალაქში თითქმის ყველა შენობის მინები დაიმსხვრა.გამონთავისუფლდა უზრმაზარი ბირთვული ენერგია წარმოიქმნა 2კმ-ის სიმაღლეზე ბირთვული ღრუბელ,ი ჰაერში გაიფანტა 20 მლნ კბ რადიაცია.
საწარმო “მაიაკი” წარმოადგენდა სსრკ-ს განსაკუთრებით გასაიდუმლოებულ ობიექტს, ქ.ჩელიაბინსკ 40 საერთოდ არ არსებობდა არანაირ რუკაზე. მაიაკი აწარმოებდა სსრკს ბირთვულ იარაღს.ტერიტორიაზე კი მოწყობილი იყო მაღალ აქტიური ბირთვული ნარჩენების სასაფლაო.ბუნკერში, სადაც კატასტროფა მოხდა, ინახებოდა 300 მ/კუბ. მაღალ აქტიური ბირთვული ნარჩენი.

აფეთქების მიზეზი დღემდე ოფიციალურად შენახვა-დაკონსერვების ტექნოლოგიის დარღვევაა.ბირთვულმა აფეთქებამ გამოიწვია 200 ადამიანის.სიკვდილი,2 3 სოფელი აფეთქების კვალის წაშლის მიზნით საერთოდ გააქრო სსრკ-ს მთავრობამ, ხოლო  250 ათასი.რადიაცია დააზარალა 217 დასახლებული პუნქტი..კატასტროფა შეფასდა 6 ბალით საერთაშორისო კატასტროფების 7 ბალიანი შკალით.
[youtube http://www.youtube.com/watch?v=mZESdlS1suY]